Dilated cardiomyopathy ning genderga xos xususiyatlari O‘zbekiston aholisida

https://doi.org/10.70626/cardiouz-2025-2-00036
TO'LIQ MATN:

Annotatsiya

Dilated kardiyomiyopatiya (DKMP) — bu miyokardning eng tarqalgan ishemiya bo‘lmagan kasalliklaridan biri bo‘lib, u sistolik disfunktsiya va yurak bo‘shliqlarining dilatasiyasi bilan tavsiflanadi. DKMP ning genderga xos oqimi va prognozi hali yetarlicha o‘rganilmagan.
Maqsad. O‘zbekistondagi aholi orasida DKMP bilan kasallangan bemorlarning anamnezi, klinikasi va funksional parametrlari bo‘yicha genderga xos xususiyatlarni baholash.
Materiallar va metodlar. 2010–2017 yillarda RSNPMK kardiologiyasi bo‘limida davolangan 269 nafar DKMP bemorining (180 erkak, 89 ayol) ma'lumotlari retrospektiv tahlil qilindi. Debyut yoshi, kasallik davomiyligi, shifoxonaga yotqizish, NYHA sinfi, gemodinamika va olti daqiqalik yurish testi baholandi. Statistikaning tahlili — Studentning t-kriteryasi, χ2, p< 0.05.
Natijalar. Ayollar kasallik tashxisi qo‘yilganida erkaklarga nisbatan yoshroq bo‘lgan (33,7 ga qarshi 41,3 yosh; p < 0.001), ular kasallik tarixiga qisqaroq ega (p = 0.041) va ko‘proq shifoxonaga yotqizilgan (75% ga qarshi 65%; p = 0.041). NYHA, qon bosimi va nafas olishda sezilarli farqlar aniqlanmadi. Erkaklar jismoniy chidamlilikda yaxshiroq natijalar ko‘rsatdi (p = 0.191).
Xulosa. Muhim gender farqlari aniqlangan bo‘lib, bu DKMP bemorlarini davolashda shaxsiylashtirilgan yondashuv zarurligini tasdiqlaydi.

Mualliflar haqida

Adabiyotlar ro'yxati

Elliott PM, Anastasakis A, Asimaki A, et al. 2023 ESC Guidelines for the management of cardiomyopathies. Eur Heart J. 2023;44(38):3656–3725. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehad194.

Lam CSP, Arnott C, Beale AL, et al. Sex differences in heart failure. Eur Heart J. 2019;40(47):3859-3868. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehz835.

Cannata` A, Fabris E, Merlo M, et al. Sex Differences in the Long-term Prognosis of Dilated Cardiomyopathy. Can J Cardiol. 2020;36(1):37-44. https://doi.org/10.1016/j.cjca.2019.05.031.

Meyer S, van der Meer P, van Tintelen JP, van den Berg MP. Sex differences in cardiomyopathies [published correction appears in Eur J Heart Fail. 2014 Aug;16(8):925]. Eur J Heart Fail. 2014;16(3):238-247. https://doi.org/10.1002/ejhf.15.

Halliday BP, Gulati A, Ali A, et al. Sex- and age-based differences in the natural history and outcome of dilated cardiomyopathy. Eur J Heart Fail. 2018;20(10):1392-1400. https://doi.org/10.1002/ejhf.1216.

Meyer S, van der Meer P, van Tintelen JP, van den Berg MP. Sex differences in cardiomyopathies [published correction appears in Eur J Heart Fail. 2014 Aug;16(8):925]. Eur J Heart Fail. 2014;16(3):238-247. https://doi.org/10.1002/ejhf.15.

McDonagh TA, Metra M, Adamo M, et al. 2021 ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure [published correction appears in Eur Heart J. 2021 Dec 21;42(48):4901. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehab670.]. Eur Heart J. 2021;42(36):3599-3726. https://doi.org/10.109 3/eurheartj/ehab368

Vogel B, Acevedo M, Appelman Y, et al. The Lancet women and cardiovascular disease Commission: reducing the global burden by 2030. Lancet. 2021;397(10292):2385-2438. https://doi.org/10.1016/S0140- 6736(21)00684-X.

Garcia M, Mulvagh SL, Merz CN, Buring JE, Manson JE. Cardiovascular Disease in Women: Clinical Perspectives. Circ Res. 2016;118(8):1273-1293. https://doi.org/10.1161/CIRCRESAHA.116.307547.

Tadic M, Cuspidi C, Plein S, Belyavskiy E, Heinzel F, Galderisi M. Sex and Heart Failure with Preserved Ejection Fraction: From Pathophysiology to Clinical Studies. J Clin Med. 2019;8(6):792. Published 2019 Jun 4. https://doi.org/10.3390/jcm8060792.

Stolfo D, Uijl A, Vedin O, et al. Sex-Based Differences in Heart Failure Across the Ejection Fraction Spectrum: Phenotyping, and Prognostic and Therapeutic Implications [published correction appears in JACC Heart Fail. 2020 Apr;8(4):345-346. https://doi.org/10.1016/j.jchf.2020.02.002.]. JACC Heart Fail. 2019;7(6):505-515. https://doi.org/10.1016/j.jchf.2019.03.011.

Heidenreich PA, Bozkurt B, Aguilar D, et al. 2022 AHA/ACC/HFSA Guideline for the Management of Heart Failure: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Joint Committee on Clinical Practice Guidelines [published correction appears in Circulation. 2022 May 3;145(18):e1033. https://doi.org/10.1161/CIR.0000000000001073.] [published correction appears in Circulation. 2022 Sep 27;146(13):e185. https://doi.org/10.1161/CIR.0000000000001097.] [published correction appears in Circulation. 2023 Apr 4;147(14):e674. https://doi.org/10.1161/CIR.0000000000001142.]. Circulation. 2022;145(18):e895-e1032. https://doi.org/10.1161/CIR.0000000000001063.

Ko'rishlar soni: 8

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Dilated cardiomyopathy ning genderga xos xususiyatlari O‘zbekiston aholisida. (2025). O’ZBEKISTON KARDIOLOGIYASI, 2(1), 39-45. https://doi.org/10.70626/cardiouz-2025-2-00036

Ushbu muallif(lar)ning eng koʻp oʻqilgan maqolalari

O‘xshash maqolalar

Shuningdek, ushbu maqola bo‘yicha o‘xshash maqolalarni kengaytirilgan qidirishni boshlash amalga oshirishingiz mumkin.

ISSN 3060-4850 (Print)